Makina tasarımında kullanılan mukavemet ve doğru parça seçiminde birimlerin bilinmesi gerekir. |
Mühendis ve tasarımcılar, genel olarak edindikleri tecrübe ile beraber, son dönemlerde kullanılan bilgisayar programları yardımıyla bu işi çözmektedirler fakat pratiklik açısından bu çok önemlidir. |
|
Dünyada en çok kullanılan SI birim sistemi (System International) dir.
Bunlar; 1. Uzunluk birimi = Metre (m) 2. Kütle birimi =Kilogram (Kg) 3. Zaman birimi =Saniye (sn) 4. Akım birimi =Amper (A) 5. Sıcaklık birimi = Kelvin (K) 6. Işık yoğunluğu =birimi Kandil (cd) 7. Madde miktar birimi =Mole (mol) |
KUVVET Newton'un ikinci kanunu: Kütle üzerine etki eden kuvvet, kütle ile o kütlenin sahip olduğu ivmenin çarpımına eşittir. Formül: F=mxa dır. m= Kütle (Kg) a= ivme (m/sn2) F=Kuvvet (Kg-m/sn2) Kuvvet birimi (Kg-m/sn2) nin isim babası Newton olduğu için Newton (N) denilmiştir. Bu sebepten kuvvet birimi F=Kuvvet (N) tanımlanmıştır. Kuvvet birimi ile alakalı sık sık yapılan hata, 1 Kg'lık kütlenin meydana getirmiş olduğu kuvvetin 1 N olduğunu düşünmektir. Bu hatayı engellemek için kuvvetin formülünü kullanalım.
Örnek-1 : 2 Kg kütle avcunuza ne kadar kuvvet uygular? Çözüm: Kütle : m=2 Kg. İvme: a= 9.8 m/sn2 (Yer yüzünde kütle, yer çekimi ivmesinin etkisindedir. Ayda yaşamış olsaydık, bu kütlenin oluşturduğu kuvvet daha farklı olurdu.)
F (N)= 2(Kg)x 9.8 (m/sn2)
İŞ İşin formülünü yasarsak: W = F (N) x L (m) = FxL (N-m) Bu formüle göre; F = Kuvvet (N) L = Yol (m) W= İş(N-m). Yapılan işin neticesinde genel olarak sürtünmeden dolayı bir ısı çıktığını bulan İngiliz bilim adamı Joule ismini almaktadır.(N-m) yerine (Joule) denilmiştir. İş birimi olarak W= İş(J) tanımlanmaktadır.
GÜÇ Formülü: GÜÇ= İŞ/ ZAMAN dır. Belirlenmiş zamanda bekadar iş yapıyorsanız ortaya yüksek bir güç çıkarıyorsunuzudur. P= W (J) / T (sn) = W/ T (J/sn) olur Formüle göre: W= İş(J) T= Zaman(sn) P= Güç(J/sn) Buhar makinasını keşfeden James Watt adını almıştır. (J/sn) yerine (Watt) kullanılır. Güç birimi P= Güç(W) kullanılmaktadır.
ENERJİ Formülü: ENERJİ=GÜÇxZAMAN dır. Ne kadar uzun zamanda güç kullanılırsa enerjiniz bi hayli büyüktür. Enerjinin tanımında, 1000 Watt yani 1 Kilowatt, Zaman birimi olarak 3600 sn yani 1 saat denk gelmektedir. E= Ῥ(Kw)x Ƭ (saat) = ῬxƬ (Kw-Saat) Ῥ= Kilowatt biriminde güç (KW) Ƭ= Saat biriminden zaman (Saat)
BASINÇ Formülü: BASINÇ= KUVVET/ALAN. BASINÇ=F(N) / A(m2) =F / A (N/m2) Bu formüle göre: F= Kuvvet (N) A= Alan (m2) p= Basınç (N / m2 ) Yine birimin farklı bir ad almasının nedeni kaldırma kuvvetleri üzerinde ki çalışması nedeniyle bilim adamı Pascal'ın adını almıştır N/m2 yerine Pascal (Pa) olarak tanımlanmıştır. Ülkemizde Kullanılan Temel Birimler ve Çevirileri;
1 kp= 1Kgf (kp=kilopond) 1 kp=9.81 N 1 Joule = 1 N-m = 1W-Sn 1 Kw-Saat= 3.6*106 Joule 1 Kcal=1.16X10-3 Kw-saat = 3.97 BTU 1(bar)= 100(Kpa)= 1.019(Kgf /cm2)= 0.986 Atmosfer basıncı (atm)=10.2 Metre su sütunu (mSS) 1 KW= 1.341 HP 1Kgf = 2.2046 Lbf 1Kgf /cm2= 14.22 psi 1bar = 14.5 psi 1 bar = 10.2 metre su sütunu (mSS) 1 Metre= 3,28 feet 1 Dönüm= 1 Dekar= 1,000 m2 1 feet= 12 inch (parmak)= 12" 1 inch=25.4 mm 0C = 0.555*( 0F-32) 2ΠRadyan=3600= 400 Grad
|